نهج البلاغه حکمت 349

وَ قَالَ علیه السلام: مَنْ نَظَرَ فِی عَیْبِ نَفْسِهِ اِشْتَغَلَ عَنْ عَیْبِ غَیْرِهِ وَ مَنْ رَضِیَ بِرِزْقِ اَللَّهِ لَمْ یَحْزَنْ عَلَى مَا فَاتَهُ وَ مَنْ سَلَّ سَیْفَ اَلْبَغْیِ قُتِلَ بِهِ وَ مَنْ کَابَدَ اَلْأُمُورَ عَطِبَ وَ مَنِ اِقْتَحَمَ اَللُّجَجَ غَرِقَ وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ اَلسُّوءِ اُتُّهِمَ وَ مَنْ کَثُرَ کَلاَمُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ وَ مَنْ کَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَیَاؤُهُ وَ مَنْ قَلَّ حَیَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُهُ وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ اَلنَّارَ وَ مَنْ نَظَرَ فِی عُیُوبِ اَلنَّاسِ فَأَنْکَرَهَا ثُمَّ رَضِیَهَا لِنَفْسِهِ فَذَلِکَ اَلْأَحْمَقُ بِعَیْنِهِ وَ اَلْقَنَاعَةُ مَالٌ لاَ یَنْفَدُ وَ مَنْ أَکْثَرَ مِنْ ذِکْرِ اَلْمَوْتِ رَضِیَ مِنَ اَلدُّنْیَا بِالْیَسِیرِ وَ مَنْ عَلِمَ أَنَّ کَلاَمَهُ مِنْ عَمَلِهِ قَلَّ کَلاَمُهُ إِلاَّ فِیمَا یَعْنِیهِ

و فرمود ( ع ) : هر که به عیب خود نگریست از نگریستن در عیب دیگران بازماند هر که به روزیى که خدا به او داده ، خرسند باشد ، بر آنچه از دستش رفته ،

محزون نگردد . هر که تیغ ستم بیرون کشد ، سرانجام ، خونش به آن بریزد . هر که با کارها پنجه در افکند هلاک شود . هر که خود را به گردابها افکند ، غرق گردد . هر که به جایهاى ناشایست قدم نهد ، متهم شود . هر که سخنش بسیار باشد ، خطاهایش بسیار باشد و هر که خطایش افزونتر ، آزرمش (حیائش ) کمتر و هر که آزرمش کم باشد ، پارساییش اندک بود و هر که پارساییش اندک باشد ، قلبش بمیرد و هر که قلبش بمیرد به آتش دوزخ داخل گردد . هر که به عیبهاى مردم بنگرد و آنها را ناخوش دارد ، ولى خود مرتکب آنها گردد ، بى‏تردید احمق است . قناعت ثروتى است پایان ناپذیر . هر که فراوان یاد مرگ کند ، به اندکى از دنیا راضى باشد و هر که بداند گفتارش همان کردار اوست ، در آنچه به کارش نیاید چیزى نگوید .